مستند به مرور پیشینه‌ی موضوعیٍ مربوط به تحقیق حاضر، مشخص شده است که ساختار سازمان مهم‌ترین نقش را در کارکرد اثربخش سازمان‌های امروزی، از کارگاه‌های تعمیراتی کوچک گرفته تا دولت‌های ملی جوامع مختلف ایفا میکند. بر این اساس با توجه به اهمیت و نقش ساختار بر کارکرد اثربخش سازمان‌ها، تعیین این که ساختار مناسب یک سازمان چیست؟ امری ضروری مینماید.
در مقاله‌ی حاضر، با توجه به مرور پیشینه‌ی موضوعی مربوط به ساختار و نیز استفاده از مطالعات میدانی انجام شده، ساختار سازمانی موجود گمرکات استان مازندران با توجه به جامعه‌ی آماری 98 موردی کارکنان ادارات مذکور، تعداد 45 مورد به عنوان نمونه در نظر گرفته شده، سپس با جمعآوری دادهها و اطلاعات لازم با استفاده از ابزارهای مراجعه به اسناد و مدارک، مصاحبه و به خصوص پرسشنامه در قالب روش تحقیق کتابخانهای و میدانی و استفاده از نرمافزار آماری SPSS، به بررسی سه متغیر ساختاری: ماهیت مشاغل، سبک رهبری و فرهنگ سازمانی در وضع موجود اقدام شده، آنگاه به تبیین و ارائه‌ی الگوی مناسب ساختار سازمانی گمرکات استان مازندران پرداخته شده است. نتیجه‌ی تحقیق نشان داده است که سازمان‌های مورد مطالعه دارای پیچیدگی کم، رسمیت زیاد و نیز تمرکز زیاد می‌باشند. به عبارت دیگر نتیجهگیری شده است که ساختار سازمانی موجود گمرکات استان مازندران متمایل به ساختار مکانیکی است. تجزیه و تحلیل دادهها و اطلاعات جمعآوری شده هم چنین نشان داده است که مشاغل موجود، مشاغلی ساده و تکراری بوده و لذا با ساختار سازمانی مکانیکی سازگار می‌باشند، سبک رهبری موجود با ساختار ارگانیکی هماهنگ می‌باشد و بالاخره این که فرهنگ سازمانی موجود فرهنگی مردسالار، جمعگرا، ریسکناپذیر و همراه با توزیع ناعادلانه‌ی قدرت بوده و بنابر‌این با ساختار مکانیکی هم‌خوانی دارد.
)